Lean op reis!
Tja, Lean zit erin bij mij, het is embedded in mijn ‘systeem’.
Dit jaar zouden me opnieuw met de Camper op verlof gaan naar mijn favoriete bestemming, Zweden. Ik heb er een aantal jaren gewerkt en het blijft bij uitstek mijn favoriete bestemming.
De natuur, de stilte, de ‘Nordic’ culture, de ‘nuchtere’ Zweed…
Even een zijsprong :
Eenvoud als kern van Lean
In de Noordse landen is eenvoud geen beperking, maar een kracht. Het Nordic-gevoel ademt rust, functionaliteit en helderheid: elk detail heeft een doel, elk element draagt bij aan het geheel. Deze filosofie sluit naadloos aan bij Lean, waar het wegnemen van verspilling en overbodige stappen centraal staat. Net zoals in Scandinavisch design worden processen ontdaan van ruis, zodat alleen datgene overblijft wat echt waarde toevoegt.
Nordic design en Lean-denken
Scandinavisch design staat bekend om strakke lijnen, natuurlijke materialen en een focus op functionaliteit. Het is niet flamboyant, maar duurzaam en betekenisvol. Lean werkt volgens hetzelfde principe: versimpel processen, maak ze robuust, en zorg dat wat je doet, bijdraagt aan een betrouwbaar en efficiënt resultaat. De kracht zit in de balans tussen eenvoud en degelijkheid, waarin ieder onderdeel precies past en geen overbodige energie vraagt.
Rust, overzicht en duurzame resultaten
Een Lean-organisatie voelt, net als een Scandinavisch interieur, open en overzichtelijk. Onnodige complexiteit verdwijnt, waardoor teams in een rustige en stabiele omgeving kunnen werken. Deze eenvoud creëert ruimte voor focus en innovatie. Het resultaat is niet alleen een efficiënter proces, maar ook een cultuur waarin kwaliteit, betrouwbaarheid en duurzaamheid vanzelfsprekend worden – net zoals in de Nordic stijl.
Zweden, my place.
Tijdens mijn frequente verblijven in Zweden moest ik, zeker in het begin, ‘wennen’ aan wat ik zag. In een bedrijf, hotel, woning, zag ik ‘waterleidingen’ tegen de muren, niet ‘in’ de muren. In Vlaanderen haast ondenkbaar dat je nu nog een woning bouwt, laat staan in hout, waar de leidingen ‘zichtbaar’ tegen de muren liggen.
‘Waarom zou je die in de muur steken? Wat doe je bij een lek? Dat is toch heel veel breek en kapwerk?’ M.a.w. die waterleiding (verwarming, elektriciteit …) is een ‘functioneel’ iets. Dat let niet dat dat tegen de muur staat, dat hoort daar gewoon te staan.
(Ik weet het wel, er zijn ook modernere omgevingen, waar het nu anders is, maar in veel gebieden is het nog steeds zo, zelfs in bedrijfsgebouwen.)
Het verhaal van die buizen was voor mij het begin van de kennismaking met de Zweedse, ‘Nordic’ gedachtegang. KISS ten voeten uit.
Werken in Zweden.
Ik kan hier nog een heel verhaal schrijven over mijn tijd in Zweden, maar dat is voor een andere keer. Het verhaal van die boeiende tijd ga ik zeker nog eens vertellen.
Op verlof in Zweden.
We gingen dus op verlof, naar Zweden.
Enkele jaren geleden schaften we een Camper aan. (www.mooffi.be). Een mobiele omgeving voor ProZes zodat ik op elke locatie mijn werk in comfortabele omstandigheden kan doen. Mooffi heeft inmiddels zijn dienst al frequent bewezen als werkplek en als ‘discrete’ gespreks/vergaderruimte. Vorige week nog ging Mooffi mee op pad toen we aan een 5S begonnen op de nieuwe werkplek.
Ik zet de Lean-bril even op.
Met de CI mindset, evalueerden we onze trip van vorig jaar naar Zweden. Inderdaad, ook toen naar Zweden…
Te veel rijden, te vaak ‘moeten inpakken’ om ons te verplaatsen en iets te gaan bezichtigen enz. Te veel stress bij opbouwen, opruimen, zoeken naar spullen. We leerden heel wat.
Na de analyse, de bijsturing.
We beslisten om een aanhangwagen te kopen en ook onze ‘moto’ mee te nemen. De Camper kon dan op locatie blijven en wij zouden bezoekjes doen met de moto en genieten van het Zweedse landschap. Minder ‘opbreken’ van het kamp en makkelijker verplaatsen.
Waar het inpakken voor het vertrek steevast stress en ergernis veroorzaakte, wilde ik dat dit jaar anders.
Lean. Rust. Vakantie.
Dus …
De aanhangwagen inrichten was de eerste opdracht. Die moto moet erin, maar ook nog andere spullen, gezien we nu toch wat meer ruimte hadden. Alleen, onze moto, voor de liefhebber, een Can Am Spyder RT, neemt best wel wat ruimte in. De ‘reversed trike’ met een breedte van 155 cm en een gewicht van 450 kg liet niet veel plaats om bergruimte in kast of rek-vorm te voorzien.
By the way, de Camper Van, voor de camperaars onder jullie, is een Affinity One. Een half Zweedse(!) wagen (Kabe) gebouwd in Polen. De inrichting van de Affinity is in vergelijking met andere Vans best wel anders. In 2023 ‘Van of The Year’ door het innovatieve interieur. Je weet wel, Zweeds, Nordic.
Even schetsen.
Aan de tekentafel, ik tekende de aanhanger in 3D (SketchUp), en ging nadenken hoe ik de ruimte zo flexibel en optimaal mogelijk kon benutten. Een oefening die ik voor mijn klanten ook steevast maak.
Wat kunnen we met de ruimte die we ter beschikking hebben? Hoe halen we hier meer uit? Denk in kubieke meters, niet enkel in vierkante meters.
Practice what you preach.
Het werden uiteindelijk liggers die flexibel van plaats kunnen wisselen gezien ze op een ‘airline rail’ bevestigd zijn. De liggers kunnen ook makkelijk opklappen of naar beneden zodat ze tegen de wand hangen. Bij het in- en uitrijden van de moto gaan de liggers omhoog, vertikaal, tegen de wand, nadien gaan ze terug plat.
De ‘kasten’ zijn sporttassen, elk met een ‘schoenen compartiment’, in 2 verschillende maten. Telkens 4 stuks.
Standardise weet je wel. (De 4de S)
De bergruimte kreeg op die manier heel wat ‘liters’volume. Het feit dat de ‘kasten’ zakken zijn heeft zijn voordeel. Eenmaal thuis gaat alles mooi een kast in en behouden we ook daar het overzicht. Mocht er een ‘kast’ vallen zal deze door het zachte materiaal geen noemenswaardige schade veroorzaken. De tassen op zich zijn licht-gewicht, niet onbelangrijk.
Wees flexibel.
De ‘kasten’ kunnen ook meerdere functies vervullen. Kast en draag-tas.
Tegen de wanden voorzag ik nog wat out-of-the-box bevestigingen zodat ook daar, heel flexibel, spullen konden bevestigd worden. (Stoelen, opstapje, …) Gebruik makend van airline rails, elastisch touw, parakoord, enz. Telkens was de vraag en maatstaf : ‘wat bij een noodstop?’.
Be safe.
Veiligheid primeerde, dus alles werd getest op stevigheid en duurzaamheid. Een aanhangwagen, weliswaar goed geveerd en geremd (voor de kenners, een Debon 700) krijgt toch nog heel wat te verduren tijdens een lange reis. Ons Belgisch netwerk van wegen is gelukkig wel dé testzone bij uitstek.
Kan het gespan de Belgische wegen-test doorstaan, dan lukt het nagenoeg overal. Je kan zelfs semi-offroad op de gravelwegen in Zweden.
Wat bevestigd werd, moest blijven zitten, veilig en comfortabel. Makkelijk te lossen en even makkelijk terug te bevestigen, zonder het gebruik van extra tools of hulpmiddelen.
Dus de zoektocht tijdens de ‘ontwerp’-fase was boeiend. Ik wilde met zo weinig mogelijk materiaal zo veel mogelijk flexibiliteit bereiken. Moet de aanhanger leeg, voor bijvoorbeeld een verhuis, dan moet dit snel en eenvoudig kunnen zonder tools.
Lean design.
Het hele ontwerp ga ik jullie besparen maar feit is dat ik er deze zomer heel wat complimenten voor kreeg op verschillende campings in Zweden, Denemarken en Duitsland. Voorafgaand aan de trip naar Zweden deden we 2 trials waarvan 1 in Zeeland en 1 in de westhoek. Ook op beide campings oogstte het gespan heel wat belangstelling en goedkeurende commentaar.
De flexibiliteit en de eenvoud sprak de mensen aan. Lean mission, Lean design, accomplished.
Als je extra ruimte krijgt neem je ook wat extra spullen mee. Dus tijd om dat allemaal wat te managen.
Zoals ik al aangaf wilde ik dit jaar een ‘rustig’ vertrek en tijdens het verblijf geen eindeloos zoeken naar spullen waarvan je weet dat je ze bij hebt, maar naar op zoek moet want je weet niet waar ze liggen. Frustratie alom.
Mijn mobiel magazijn kreeg een app.
Dus, ging ik een APP bouwen voor mijn ‘magazijn’.
Elk item in de wagen en de aanhangwagen werd geregistreerd, kreeg een artikelcode en omschrijving, kreeg één of meerdere foto’s zodat het meteen herkenbaar is… M.a.w. het ‘magazijn mappen’ dat ik mijn klanten steeds aanbeveel werd ook hier uitgevoerd.
In onze privé-KMO als ik het zo mag stellen, botste ik ook nu op een aantal, voor mij niet onbekende, opmerkingen. ‘Is dat allemaal nodig?’ ‘Daar heb ik de tijd niet voor hoor!’ ‘Amaai moet ik daarmee leren werken…’
Ik werkte dus ook ‘locaties’ uit. Elke ‘kast’ lees zak, kreeg een nummer, links in de aanhangwagen oneven, rechts in de aanhangwagen even. Elke tas kreeg verschillende interne locaties. Gezien elke ‘grote’ tas 4 compartimenten had en elke ‘kleine’ tas 3 compartimenten, kregen die dus een andere sub-locatie.
In die compartimenten pasten op hun beurt nog wat handige ‘tassen’ die ik in de A…ion op de kop kon tikken. Mooie tassen met de nodige spacers in die heel wat kleine spulletjes konden herbergen.
Devide and conquer.
Tassen zoals de ‘kabel’-tas. Alle kabeltjes met de bijhorende opladers, onderverdeeld in USB-C, USB_A naar C en alle combinaties die je kan bedenken vonden hierin een onderkomen. Uiteraard, elke kabel gedocumenteerd in de APP.
‘Driver’ en Co-Driver’ kregen elk een eigen tas die op de hoedenplank een thuis kreeg voor de eigen spulletjes zodat deze steeds, zonder zoeken, binnen handbereik liggen. Ook daar, inderdaad, allemaal in de app.
‘Waar ligt mijn portefeuille?’ is nu verleden tijd.
We hebben elk onze ‘moto-tas’. Er is een tas voor alle bevestigingsmateriaal voor luifel en voortent enz. Alles mooi opgedeeld en gecategoriseerd. Als het ware Groepen en Subgroepen van onze ‘artikels’.
Visualiseer.
Op het 3D plan, werd een indeling gemaakt waar elke ‘locatie’ ook een aanduiding kreeg. M.a.w. elke ‘kast’ heeft een ‘ligger’ waarop deze thuishoort. Ook rekening houdend met het totale gewicht en de gewichtsverdeling in de aanhanger, niet onbelangrijk. Het kogelgewicht werd gemeten, de juiste verdeling bestudeerd, kogelgewicht werd terug gemeten bij een volle aanhanger tijdens de trials. Keurig op punt.
Om te borgen dat alles steeds terug op zijn plek raakt, dat we een ‘standaard’ krijgen in het geheel, maakte ik gebruik van de app om in die app een aantal ‘checklists’ te creëren. Naargelang de trip kan je kiezen welke tassen je meeneemt, kiest de checks en kan aan de slag.
Vind je iets niet? Heb ik dat wel mee? Waar is het? Zoekfunctie, even zoeken op locatie of omschrijving of op een andere term en daar verschijnt het item. Niet meer zoeken, recht op doel af.
Prep!
De voorbereiding van de trip nam best wel wat tijd. Na 2 succesvolle trials, waar we heel het systeem nog wat bijstelden, waren we er klaar voor. De dag van ons vertrek, 30/06 maakte ik camper en aanhangwagen alleen klaar, mijn echtgenote was nog aan het werk. Geen zoeken, geen stress, handige checklists bij de hand. Alles kon in volgorde worden ingeladen aangezien het een vaste plek had gekregen gedurende de voorbije trials.
First Time Right.
Een checklist voor de wagen en aanhangwagen. Controleren van bandenspanning, Add Blue, verlichting, batterij, sproeiervloeistof enz.
Alles zonder stress, mooi binnen de verwachtte tijd.
‘En wijle weg’.
En wij vertrokken, voor 3 weken.
Uiteraard had ik de opbouw en de opruim in de trials ‘gemeten’. Hoe lang duurt de opbouw, hoe lang duurt het opruimen. Waar kan ik tijd winnen, waar kan ik efficiënter werken. Liggen alle spullen op een logische plaats, kunnen we alles steeds op een standaard manier terug inpakken. Kan een visuele check snel en correct gebeuren zonder veel te moeten ‘tellen’?
Ja dus.
Mise en place. Zoals ik het vroeger heb geleerd.
Waar we eerder stress kregen van het opbouwen verliep alles nu vlot en rustig. Alle tassen die nodig zijn voor de opbouw, werden klaargezet. De volgorde van de opbouw werd telkens op dezelfde manier gevolgd.
Voor wie er ervaring mee heeft, het opzetten van een luifel en voortent kan soms tot stress leiden. Wat doe ik eerst, hoe bevestig ik die spullen weer? Dit zat allemaal in een strak plan. Niets werd vergeten. Bij de opruim kreeg alles terug zijn vaste stek, een snelle controle op aantallen enz. Makkelijke visuele check (ook gewerkt met kleuren enz.) en terug op weg naar de volgende halte.
Zelfs het opbouwen en opruimen, inclusief motor in en uitladen kon rekenen op goedkeur en verwondering van onze mede-camperaars. Verwondering over de efficiëntie werd meer dan eens geuit. Net zoals bij een verbouwing, hoor je op een camp-plaats wel eens ‘woordenwisselingen’, om het geen regelrechte gezins-drama’s te noemen, wanneer men het zaakje gaat opzetten of afbreken. Het Ikea-kast-syndroom wellicht. Om het Zweeds te houden.
De stress schiet dan omhoog, op vakantie…
Change en weerstand.
De weerstand tegen de verandering die ik aanvankelijk mocht ervaren verdween. Rust kwam in de plaats, het gevoel van ‘we hebben het hier in de hand’ gaf rust.
Niet alleen de aanhanger kreeg een Lean make-over, ook in de camper heb ik mij laten gaan en zelfs de moto kreeg zijn ‘indeling’ in de verschillende koffers. Kwestie van de lijn door te trekken. De standaard voor de belading in acht genomen. Eenzelfde volgorde/manier van laden resulteert in eenzelfde gewichtsverdeling. Veiligheid en betrouwbaarheid. Repeatability.
Visual management.
In de camper ging ik aan de slag met wat men ‘kaizen-foam’ pleegt te noemen. De keukenkasten hebben mooie inlays van 2 kleuren foam met shadow cut-outs. In 1 blik weet je wat waar hoort, wat ontbreek enz. Tijdens het rijden geen enkel rammeltje meer. Ik werd er zot van… Zelfs bij een onverwachte stop… je zou een ‘boenk’ verwachten, maar … niets. Total silence.
De badkamerkast, de garage, alles kreeg zijn make-over. In de kasten ging ik aan de slag met een eigen ontwerp om met vilt, klitten-stof, klittenband en foam maat-stukken allerlei bevestigingen te creëren. Alles heeft zijn eigen plek. Alles zit onmiddellijk vast, geen rammeltje of ‘boenkje’ te bespeuren.
Getest en goedgekeurd.
De langste trip die we tot nu toe ondernamen werd meteen ook de meest rustgevende. De korte trip naar de kust enkele weken nadien bevestigde nogmaals het systeem. Op een wip zaten alle spullen in de camper en waren we op weg. Het leek al op routine (Sustain).
Reizen we met de aanhanger, kiezen in de lijst. Enkel met de camper, andere keuze maken. Nemen we de fietsen mee weer een andere keuze. Het is allemaal voorzien.
Wat we meenemen hebben we nodig (5S). Het heeft zijn vaste plek. De App laat ons toe om alles te controleren op voorhand, aan te vullen en kant-en-klaar op de juiste locatie te plaatsen voor vertrek. Waar we voordien materiaal van huis naar camper verplaatsten en terug, is er nu nog enkel ‘dedicated’ materiaal voor de camper. (Scheiden) Geen heen en weer meer. Geen ‘last minute’ zoeken om klaar te maken.
Ik heb enorm genoten van de creatieve boost. Het ontwerpen van de aanhanger, de bevestigingen bedenken en testen. De werkwijze challengen en bijsturen. Het sourcen naar de juiste spullen. Even terug helemaal in de sfeer van mijn Cab-project in Zweden.
Lean vraagt om de nodige creativiteit. Lean loves creativity.
Het hele proces was fascinerend voor mij, verrassend voor mijn echtgenote. Fascinerend in die zin dat het proces van ‘verandering’ waar ik in een bedrijf door moet, ook thuis speelde. Nagenoeg dezelfde argumenten kwamen naar boven. De ‘verandercurve’ werd ook thuis doorlopen.
Inzicht verworven.
Hoe de verandering leidt tot ‘rust’ en de stress van het reizen tot een minimum kan beperken. Vertrouwen in het geheel, vertrouwen in de processen.
Lean, it’s a way of life. Live it! Love it!
-Ikke-
HEJ Då
