Te klein voor Lean.

Te klein voor Lean.

Lean, da’s voor grote bedrijven!

Wanneer je over Lean spreekt wordt nagenoeg automatisch de associatie gemaakt met ‘grote’ bedrijven.  Eén van de grootste misvattingen is : ‘Lean, daar zijn wij niet groot genoeg voor’.

Eerder had ik het al over ‘Lean op reis’.

“Zij zijn groot en wij zijn klein”.

Helaas leeft binnen de bedrijfswereld het idee nog steeds dat Lean niets voor kleine bedrijven of KMO’s is.  Niets is minder waar.  Met Lean kan je groeien.  Om te groeien heb je niet enkel kapitaal nodig, maar zeker en vooral, een goede organisatie, standaardisatie, orde, rust.

Orde, netheid, overzicht. (5S)

Inzicht en informatie (data – 6 sigma).

Standaardisatie (SOP – FTR).

Sustainability, continuïteit. (Volhouden)

Productiviteit en inventiviteit. (X > Y)

Effectiviteit en Efficiëntie

Ik kan hier nog wel wat termen opnoemen.  Ongeacht de grootte van jouw organisatie, Lean ‘werkt’ ook bij jou. 

Liever vroeg beginnen.

De Lean filosofie kan overal haar diensten bewijzen.  Wanneer je er ‘klein’ (vroeg) mee begint, zal het heel wat groei-problemen kunnen voorkomen of beter verteerbaar helpen maken.  Wanneer bedrijven in een groeispurt zitten en de nood naar ‘anders gaan werken’ groter wordt, komen ze niet zelden bij Lean en Six Sigma uit.  Het kan een hele klus zijn om een grotere organisatie, op het ogenblik van een belangrijk veranderings/groei-moment het tij te laten keren. Een tanker keert logger dan een roeibootje.

Ook wanneer de markt een tijdje afneemt kan Lean een belangrijke hulp zijn om zo efficiënt mogelijk effectief te blijven.  M.a.w. spaarzaam omgaan met de middelen die je hebt zonder dat jouw service of kwaliteit eronder moet gaan lijden. 

Ja, maar wij doen enkel …

Niet enkel wordt Lean met de grootte van een bedrijf geassocieerd, maar ook met bepaalde activiteiten.  Lean in de farmacie, automotive, electronica enz. vinden veel mensen ‘normaal’. 

Maar wat dan met de lokale bakker of slager, de lokale superette, schrijnwerker, dakwerker of elektrieker?  Lean bij de dokter of de apotheker?  Lean bij de politie en de brandweer?  Het Lean advocatenbureau, de taverne of restaurant?  De start-up of de scale-up?

Het valt mij op dat er bij trainingen rond Lean en Six Sigma al te vaak, en bijna exclusief, voorbeelden worden gegeven van grote bedrijven.  Helaas helpt dit de indruk versterken dat Lean en Six Sigma er enkel zijn voor dergelijke omvang van bedrijven.

Voorbeelden uit de automotive, elektronica en farma passeren de revue tijdens de training.  Rewards allerlei worden uitgereikt, meestal aan diezelfde grote bedrijven.  Die bedrijven hebben dat weliswaar verdient, laat dat duidelijk zijn, maar waar is de prijs voor de best georganiseerde ‘Jos de beenhouwer’?   Of de Lean, werkende dokterspraktijk.

Opex is niet grootte gebonden.

Ja maar toch…

Alez … ‘dat is toch niks voor ons’.

Al jaren werk ik met KMO’s en groei-KMO’s, occasioneel heb ik een opdracht bij een ‘groot’ bedrijf.  De return van de inspanningen is binnen een KMO meestal sneller voelbaar en meetbaar. 

Het ‘klein zijn’ op zich is geen argument om niet met Lean aan de slag te gaan.  De kleinere schaal geeft ook voordelen.  Kortere beslissingslijnen, minder niveaus in de besluitvoering.  Kleiner coherenter team.

De eerste stap is voor jezelf een ‘doel, verwachting’ bepalen.  ‘Wat wil je graag bereiken’? 

Wil je groeien?  Wil je nog niet meteen groeien, maar eerst jouw huidige activiteit beter organiseren?  Wil je beiden combineren m.a.w. door beter te organiseren een natuurlijke groei triggeren of een bestaande organisatie verbeteren en stabiliseren?

Later als ik groot ben.

Wat is dat ‘groeien’?  Wanneer we over groei spreken in de bedrijfswereld dan denken we nagenoeg altijd aan ‘meer omzet’.  Je kan ook groeien als bedrijf door niet meteen te focussen op die omzet.  Je kan groeien in effectiviteit, groeien in efficiëntie, groeien in productkwaliteit, service, administratie, minder afval produceren. Groei in marge, groei in concurrentiekracht. En zo verder.

In woelige economische tijden kan je ook ‘organisatorisch groeien’ om sterker te staan en de crisis, de vertraging op de markt, beter te kunnen doorstaan. (Effectiviteit <> Efficiëntie)

Leading of lagging?

Wil je eerst omzet verhogen om dan operationeel te gaan verbeteren?  Of wil je eerst operations geoptimaliseerd hebben om op die manier te kunnen groeien.  Je zou het leading of lagging kunnen noemen. 

En het ene sluit het andere niet uit.  Je zet jouw operations niet stop omdat je in verandering gaat.

Kost het ‘werken’ in jouw bedrijf je veel moeite?  Moet je telkens ‘veel’ stappen doorlopen om iets gedaan te krijgen?  Hoe werken we eigenlijk?  Op zich kunnen dit al mooie vragen zijn voor een eerste intern onderzoek.

Weet je nog waar je ‘hoofd staat’ of weet je het niet meer?  Krijg je ‘honderden’ vragen per dag die je dan Ad Hoc moet ‘oplossen’?  En, je herkent het wellicht, hoor je de spreuk ‘ik versta dat toch niet’ regelmatig vallen?

Welke handelingen zou je kunnen schrappen of verminderen, of anders aanpakken?  De denkpiste op zich is al de start van het Lean bewust worden. 

‘Kan ik het anders doen’?  En meestal zal het antwoord ‘Ja’ zijn.

Ik weet het, maar ik doe dat zo.

“Ik heb dat altijd zo gedaan …”

Wanneer je binnen jouw bedrijf hoort : ‘Ik doe dat zo…’.  M.a.w. meerdere medewerkers hebben hun eigen manier van werken ontwikkeld.  Wanneer een medewerker er niet is, verandert daardoor ook het proces.  Het proces is afhankelijk van de medewerkers die er op dat ogenblik zijn.  De uitkomst van dat proces is dat eveneens.   X en Y worden dan afhankelijk van wie het proces uitvoert. 

Standardize.

Standaardisatie is er nog niet.  De uitkomst, Y, is ‘ongeveer’ hetzelfde, of helemaal niet hetzelfde.  Een goed begin om even dieper te gaan graven.

Bij ons is dat niet nodig, bij ons gaat alles toch goed.

Er moet ook niet meteen ‘een probleem’ zijn om met Lean aan de slag te gaan.  Zelfs wanner je vindt dat ‘alles toch goed loopt’ zijn er kansen.  Want wat is dat, ‘goed lopen’?  Door jezelf dat af te vragen ga je wellicht tot de vaststelling komen dat het niet zo een eenvoudige zin is als je eerste dacht.  ‘Het loopt toch goed’.

Goed, wat is dat?

Wie regelmatig mijn posts leest, weet dat ik van definities houd.  Wel, wat is ‘goed’?  Wat is ‘beter’?

Interpreteren we goed als ‘ik heb weinig kopzorgen en ik verdien mijn boterham’.  Of ‘ik krijg voldoende orders binnen om alles betaald te krijgen’. Of ‘ik heb geen financiële zorgen en alles loopt zoals het zou moeten lopen’.  Of…

‘Zolang ik geen gezever aan mijn hoofd heb en alles goed gaat zie ik het nut er niet van in’. 

Wanneer ik een gesprek start met een mogelijke nieuwe klant hoor ik regelmatig  ‘eigenlijk gaat het toch wel best goed’.  Zelf vraag ik dan naar een horizon.  Hoe denk je dat het binnen 6 maand of binnen een jaar zal lopen?  Wat wil je bereiken of wat wil je bereikt hebben binnen 1 jaar, 3 jaar, 5 jaar …  Nog niet bij stilgestaan?

Wanneer je een tijdslijn erbij betrekt wordt het al wat duidelijker.  Wat als… ik hetzelfde blijf doen.  Wat als … ik iets zou veranderen?  Wat als niets zou veranderen?

Alleen op de wereld.

Onze omgeving staat niet stil.  De ‘context’ waarbinnen het bedrijf opereert zal wijzigen en zal ook blijven wijzigen in de toekomst.  De markt, de consument, trends, gevoeligheden, wetgeving enz.  We kunnen meestal niet voorspellen wat wanneer precies zal veranderen, maar we weten wèl dat het zàl veranderen.

De bewustwording dat dingen anders kunnen, of mogen, of moeten.  Nood aan een andere werkwijze. Of je bent benieuwd of het ook anders zou kunnen, zelfs als er niet onmiddellijk een direct probleem wordt ervaren. Dat is het ogenblik dat Lean kan slagen.

Inzicht verwerven in jouw processen.  Sterktes en zwakheden definiëren.  Organiseren en optimaliseren en tegelijk ook voldoende flexibel worden om te kunnen evolueren. 

Ook een éénmanszaak kan perfect Lean gaan werken.  Zoals ik al eerder aangaf, Lean is a way of life.  Een mindset.

Maar, hoe begin je er dan als ‘kleine’ aan? 

In den beginne, was er niets…

Wel, op dezelfde manier als ‘de grote’ eraan begint.  Bij het begin.

Dat klink misschien wat lacherig, maar je begint bij het begin.  Wat kennis en inzicht verwerven door een training over Lean kan een eerste stap zijn. 

‘Dat Lean, wat is dat nu?’ 

Dat hoeft niet meteen een complexe doorgedreven training te zijn, het kan ook een kennismaking zijn.  Waarom zou ik daaraan beginnen?  Misschien ben je er onbewust al mee bezig?  Zonder dat je erbij stilstaat heb je wellicht al enkele ‘Lean trekjes’ maar er zit nog geen structuur in?

Wat is 5S?  Wat is een proces?  Eenvoudige begrippen, eenvoudige stappen.  Elk bedrijf moet hier passeren, groot of klein.  Je gaat wellicht een aantal dingen herkennen, ‘maar dat doen wij al’, maar je niet bewust zijn dat dit binnen Lean past.

Als je online op zoektocht gaat is er héél veel informatie te vinden over Lean.  Goede verhalen, maar ook minder goede.  Er zijn bibliotheken vol met boeken.  Allerlei ‘goeroes’ die Lean preken.  Je gaat ook negatieve feeds vinden.  Dat Lean eigenlijk passé is, of dat …  

Voor en tegen.  ‘Boekenwijsheid’ en praktijkervaring.

Je kan overdonderd raken door informatie.  De bomen door het bos misschien niet meer zien en de kans is groot dat je dan ontmoedigt raakt en besluit dat het niets voor jou is. 

“Da’s mij allemaal veel te ingewikkeld”.

Love Lean.

Lean moet je vooral leren en durven omarmen.  In de zin ‘alles gaat hier goed’, schuilt niet zelden ook wat terughoudendheid, of misschien zelfs een beetje schaamte.  ‘Ik ga toch niet toegeven dat er wel e.e.a beter zou kunnen, dan ben ik toch niet goed bezig’.  Dan zou ik toegeven dat ik het niet kan.

Een bedrijf dat écht ‘goed bezig is’ is een bedrijf dat zich bewust is van de eigen tekortkomingen, de bottlenecks, de ruimte voor verbetering.  Een bedrijf waarbinnen men de problemen kan den durft benoemen.  De ‘grondoorzaak’ gaat zoeken.  In een dergelijk bedrijf is lang niet alles perfect, maar streeft men er wel naar.  Constant improvement, een kernbegrip binnen Lean.  Door constant te willen verbeteren willen we een hoog niveau bereiken van kwaliteit, effectiviteit, efficiëntie, productiviteit, orde ….   

En niet onbelangrijk, ‘rust en kalmte’.

Ik heb een probleem, en dat probleem is …

Als je benoemt ‘wat je (nog) niet kan’, is het een start om er iets proberen aan te doen.  Inzichten vergaren, kennis opdoen, analyseren, observeren …  PDCA wordt niet zomaar als een ‘cirkel’ voorgesteld.  Plan Do Check Act, als je er niet aan begint kan je geen inzichten vergaren.  Als je niet begint, iets probeert, evalueert, kan je ook niets ‘verbeteren’.  Als je niets veranderd, verbeterd, aanpast, kan jouw resultaat niet wijzigen. 

X en Y.  Doel.

Wij zijn toch goed bezig…

Aangezien we in Lean focussen op de klant en waarde creëren voor de klant, is het eenvoudig, de klant zal beoordelen of ‘wij wel goed bezig zijn’. 

De maatstaf is de klant.  In interne en de externe klant.

Groot of klein, starter of groeier, lokaal of internationaal… Lean discrimineert niemand.

.

Lean on me, I will help you get there!

05/12/2025